نمونۀ اشعار قیوم بشیر

 

نمونۀ اشعار قیوم بشیر 

**************************

حامی اشرار

 اگر دانم که می مانی ترا بی عار می خوانم

رفیق  طالب  وحشی  و هم غدار می خوانم

برو جانا رها  کن  ملک  ویران  دلیران را

وگرنه تا ابد با دشمنان  همکار  می خوانم

بسی با امر خود بینی  نمودی زیر پا قانون

برو ورنه  ترا  بیچاره   و بیمار می خوانم

مترسان همدیارانت ز رفتن  سوی طالب ها

اگر مردی برو یالله  وگرنه خوار می خوانم

ز آن روزی که یارت استخاره کرد  برای تو

تباه کردی وطن را من ترا بیکار می خوانم

فرستادی  تو دعوتنامه ها  بسیار بر  طالب

از آنرو  باعث  قتل ِ هزاران  یار می خوانم

وطن آزاده مرد خواهد نه آنکه در ته آستین

زنی نیش جفا کاری ،  ترا من مار می خوانم

هنوزهم فرصتی باقیست بیابرحال میهن بین

وگر نه کی  وطن  را لایق سرکار می خوانم

رها کن دامن  طالب ، بپا خیز با  وطنداران

وگرنه   ناگزیرم    حامی اشرار   می خوانم

مریز اشک  دروغین  از  پی کشتار یارانت

همیشه  طالبان  را ظالم و  شرار می خوانم

وطن درقلهء آزاده گی ایستاده  است امروز

«بشیرا» طالبان راپست وبی مقدارمی خوانم

 

ادامه نوشته

خالص سوانح و نمونۀ اشعار نذیر احمد ظفر

         در سوم برج قوس سال 1336 در شهر گردیز ولایت پکتیا در جنوب وطن عزیزما ن افغانستان در یک فامیل روشنفکر و افسر نظامی دیده به جهان گشودم. محل اصلی زیست ما (زنده با نان کابل) بود؛ اما چون پدر بزرگوارم مرحوم دگروال محمد اصغر ظفر، که در آن زمان افسر دولت وقت بود و بنابر موقف وظیفه وی که در جنوب کشور داشت، موقتاً در گردیز امرار حیات میکرد و در آن آوان من در آنجا تولد شدم و نام مرا نذیر حیدر گذاشتند که بعداً با گرفتن تذکرۀ تابعیت در کابل اسم من نذیر احمد نگاشته شد که این را نمیتوان اختلاف شدید شمرد...

ادامه نوشته

«تصّوف و انسان» کتابی، انترنیت ترماقلریگه چیقدی!

         عزیز و حرمتلی دوستلریمیزگه قیزغین و صمیمی سلاملر!

         بیانی اجتماعی و فرهنگی بنیادی و بابر کلتوری انجمنی ابتکاری و فرهنگ‌سیور دوستلریمیزنینگ ایستهکلریگه بناءً، «تصّوف و انسان» کتابی، که بویوک یازوچیمیز پروفیسور شرعی جوزجانی قلمی بیلن (شیرین و روان اوزبیکی تیلیده یازیلگن) دوستلر و مخلصلریمیزنی اوقیشی و فایده‌له‌نیشی اوچون انترنیت ترماغلریده چیقه‌ریلدی. اوشبو پروژه نیچه آی آلدین باشله‌نیب، ایککی کون آلدین تکمیل لشدی...

ادامه نوشته

اوزبیکی ادبیاتی تاریخی کتابی چاپ قیلیندی.

         بو کتاب پروفیسور نتن مله‌ییف تمانیدن یازیلگن. اوزبیک تیلیدن دری تیلیده اوزگرتیریلگن اوزبیکی تورکی ادبیات تاریخی کتابی ییریک بیر مراسم آرقه‌لی بوگون ته‌نیشتیریلدی. مذکور کتاب اوچون اویوشتیریلگن یغینده ایریم وزیرلر، ملت وکیللری و یوزلب ضیالی‌لر اشتراک ایتگن ایدی.

 

         بو کتاب پروفیسور نتن مله‌ییف تمانیدن یازیلگن. افغانستان لیک یازوچی برهان الدین نامق ایریم اوزگریش کیریتیشی بیلن بو کتابنی دری تیلیده ترجمه ایتگن. «اوزبیکی تورکی ادبیات تاریخی» کتابی تورت جلدن عبارت، نامق جنابلری بو کتاب نینگ دری تیلده ترجمه قیلیش اوچون ییگرمه ییل عمرینی صرفله‌گن. «تورکی اوزبیکی ادبیات تاریخی» نامیده‌گی کتاب شهید صبغت الله ذکی بنیادی نینگ مالی همکارلیگی بیلن چاپ ایتیلیب بوکونگی مراسم هم اوشبو بنیاد تمانیدن یولگه قوییلگن ایدی...

ادامه نوشته

ویکتور سیریانیدی- کاشف گنجینۀ طلایی باختر درگذشت.

         در روز های سردِ خزان ۱۳۵۷ (۱۹۷۸ میلادی) گروهی از باستان‌شناسان افغانستان و روس تحت سرپرستی باستان‌شناس معروف روس ویکتور ایوانویچ سیریانیدی در میان تپه‌های ریگی شمال افغانستان در منطقۀ که به «طلا تِپه» موسوم است و در ۵ کیلومتری شمال شهر شبرغان موقعیت دارد، در میان بیم و امید- بیم از احتمال درگیری های مسلحانه در منطقه (سال ۱۹۷۸ مصادف است با سال به قدرت رسیدن حزب دموکراتیک خلق افغانستان و آغاز درگیری های داخلی) و امید برای یافتن یکی از بزرگترین گنجینه‌های طلایی جهان باستان- مشغول کاوش و حفریات بودند تا پرده از رازی که دو هزار سال در دل خاک مدفون بود، بردارند...

ادامه نوشته

تورکستان‌لیک بویوک علامه برهان الدین مرغینانی، یازوچی: پروفیسور جوزجانی

         شو ییل 23 سپتمبر کونی، تورکستانلیک ییریک فقیه امام برهان الدین مرغینانی تولدیگه قریب 9 عصر (890 ییل) تولدی. برهان الدین مرغینانی شرق رنسانسی (اویغانیش دوری) نینگ بیرینچی باسقیچی بولمیش  قاره خانیلر مدنیت‌پرور حکمرانلیگی دوریده یشه‌ب ایجاد قیلدی و اوزیدن «الهدایه» کبی منگو شاه اثر قالدیردی. بیز تاشکینت شهریده چیقه‌دیگن «جنت مکان» ناملی علمی- بدیعی مجله نینگ «وادی مروریدی» دیب ناملنگن مخصوص سانیده نشر بولگن حرمتلی استاد شرعی جوزجانی نینگ علامه حقیده یازگن علمی مقاله‌لرینی کریل یازوویدن اوگیریب اوشبو مناسبت بیلن حرمتلی اوقوچیلرگه تقدیم ایته‌میز. (عبدالمجید اوزگون)

         فرغانه نینگ سولم مرغیلان شهریگه قره‌شلی رِشتان قیشلاغیده 7 عصر باشلری، 511 هجری ییلی رجب آیی نینگ سککیزینچی کونی (میلادی 1123- 23 سپتمبر) عصر نمازیدن کیین اوشه دورنینگ بویوک فقیه‌لریدن بولمیش ابوبکر بن الخلیل عایله‌سیده ساغلام بیر کودک دنیاگه کیلدی. اونگه علی دیب اسم بیردیلر. علی بن ابوبکر باله‌لیگیدن آق اوزیگه خاص خصلتلری بیلن عایله اعضالری مهرینی قازاندی. توغمه قابلیّت، طبیعی لیاقت، سیزگیر روح، توشونیش و انگلشده‌گی زیرکلیک باله نینگ هر بیر حرکتیده  کؤزگه تشله‌نردی...

ادامه نوشته

فردوسی، شاهنامه و سلطان بزرگ خراسان محمود غزنوی

 

سالهای پایانی دوره سامانی، خراسان گرفتار آشوب‏ های چندی بود تا آن که محمود غزنوی به سال ۳۸۷ بر آن تسلط یافت و آرامش برقرار شد. حضور محمود برای فردوسی، نوید امن و امان بود و به همین دلیل او را فریدون بیدار دل نامید:

فریدون بیدار دل زنده شد

زمان و زمین پیش او بنده شد.

ادامه نوشته

افغانستانده اوزبیک تیلی‌نینگ اوتمیشی و بوگونگی احوالی، یازوچی: محمد عالم کوهکن

         اۉچمس ایزلر: تأریخدن معلوم بۉلیشیچه، افغانستان- تورکی خلقلرنینگ قدیمی و تأریخی وطنی حسابلَنه‌دی. افغانستان دېگن سیاسی- جغرافی حدود اۉرته گه کېلمسدن آلدین بو یورتده، تورکی سلاله‌لر اوزون ییللر بیرین- کېتین حُکم سوریب کېلگنلر. میلاددن آلدین هونلر، کوشانیلر و اوندن کېیین یفتلیلر (هفتالیتلر) سلطنت قوریب، بویوک مدنیت یره‌تیب، اۉزلریدن اۉچمس ایز قالدیریشگن. شونینگدېک، رتبیل شاهلر، کابل شاهلر، قرلوق شاهلر، قاره خانیلر، غزنویلر، سلجوقیلر، موغول‌لر، تیموریلر، بابر و اۉنینگ اولاده‌لری، شایبانیلر، افشاریلر، اشتر خانیلر و نهایت جنوبی تورکستان اۉزبیک خانلیکلری (خلم خانلیگی، بلخ خانلیگی، آقچه خانلیگی، سرپل خانلیگی، شبرغان خانلیگی، اندخوی خانلیگی، میمنه خانلیگی) سیاسی سلاله‌لر صفتیده حکمرانلیک قیلیب کېلدیلر...

ادامه نوشته

موفقیت فلم هنری «مردی در آرزوی زن پنجم» در فیستیوالهای بین المللی سینمایی

         به آرزوی صحتمندی شما دوستان! فلم «مردی در آرزوی زن پنجم» به کارگردانی هنرمند مستعد کشور محترم محمد صدیق عابدی و با تمویل مالی جوانان فرهنگ‌پرورمان هریک محترم انجنیر خان مراد حمیدی، فرید یره‌ش و شخص خودم (نگارنده) ‌یکجا با شرکت فلم سازی آلتین دو سال قبل به کار آن آغاز نموده بودیم که یک سال قبل با مشکلات و مصارف زیاد به پایان رسید. این فلم افغانی چندی قبل در فیستیوال بین المللی بوستون امریکا از بین دو هزار و ششصد فلم، موفق گردید که در بین صد فلم بهتر جا بگیرد. در این فیستیوال از صد فلم چهار فلم بیشترین هایلایت (برجسته- جالب) شد یکی آن این فلم بود...

ادامه نوشته

اشعار تُرکی مولوی، مصاحبه‌ای با استاد دکتر حسین محمدزاده صدیق

         به مناسبت چاپ جدید «اشعار تُرکی مولوی» مصاحبه‌ای با استاد دکتر حسین محمدزاده صدیق انجام داده‌ایم که در زیر می‌خوانید:

 

استاد دکتر حسین محمدزاده صدیق

         سوال: استاد، در چه سالی اشعار تُرکی مولوی را شرح، تصحیح و منتشر کردید؟

         پاسخ: این کتاب، اول بار در سال 1369 توسط انتشارات ققنوس در تهران چاپ شد و پس از تغییرات و اصلاحات لازم در سال 1389 توسط انتشارات ندای شمس در تبریز به چاپ رسید و همان چاپ است که اخیراً تکرار شده است...

ادامه نوشته

اسلام حقوقی و غرب عالملری، یازوچی: پروفیسور شرعی جوزجانی

         اسلام حقوقی دنیانینگ اساسی حقوقی تیزیم­لریدن بیری صفتیده 1400 ییللیک اوتمیشی بیلن، تاریخی جهتدن روم حقوقیدن سونگ، ایککینچی اورینده تورسه هم، مضمون و محتوا یوزه­سیدن اونگه نسبتاً کینگراق ساحه­لرنی قمره­ب آله­دی. اما غرب عالم­لری بو حقیقتنی یخشی توشونمه­گنلر. اسلام و اونینگ حقوقی تیزیمی حقیده برچه غرب عالم­لری اینیقسه شرق­شناسلری نینگ فکرلری بیرخیل ایمس. قوییده شو موضوع اوستیده توخته­ب اوته­میز:

         غرب و سابق شوروی دوری نینگ ایریم عالم­لری تمانیدن اسلام حقوقی حقیده یازیلگن اثرلرده­گی فکر و ملاحظه­لر، کوپینچه، اوشبو حقوقی تیزیم نینگ مضمون- ماهیتینی، شونینگدیک، اجتماعی- اقتصادی، شرایط و دور طلبیدن کیلیب چیقیب، اونینگ رواجله­نیش قابلیتی گه ایگه ایکن­لیگینی کورسه­تیب بیره­آلمَسلیگی سببلی، طلبگه جواب بیرمه­یدی...

ادامه نوشته

تبریک نامه!

تبریک نامه! 

دقیقا دو روز قبل اگاهی یافتم که محترم عبداله (تاشقین) یکی از شخصیت های علمی فرهنگی برون مرزی کشور ما اقدام نیک و بموقع مبنی بر افتتاح ویبلاگ علمی اجتماعی و سیاسی تحت عنوان( التین کملک) افتتاح و در اختیار تشنگان علم و فرهنگ قرار داده هست. محترم (تاشقین) از جمله ان عده اموزگاران و فرهنگیانکشور ما هست که عمری را بخا طر اموزش و پرورش نسل بالنده کشور در داخل و خارج کشور سپری و از هیچ گونه تلاش و مساعدت درین راه دریغ نورزیده است. اغای تاشقین مرد حلیم صمیمی و خدمت گذار مردم بوده از حرمت و احترام بی پایانی نزد هموطنان مسفر و مهاجر در شهر وولایت ما بر خوردار هست.

ادامه نوشته

توت میوه فصلی

توت میوه فصلی بوده در اکثر مناطق افغانستان پیدا می شود. این میوه هم به شکل تازه وهم به شکل خشک و هم به شکل ترکیبی استفاده میگردد. این میوه دارای انرژی و کا لوری خیلی بالا می باشد. استفاده ان هم به شکل خشک و هم به شکل ترکیبی مثل تلخان یا هلوا میتواند انسان را تا مدت ها سیر نگهداشته از مرگ نجات دهد. در مورد توت و حکمت ان قصه ها و افسانه های واقعی زیادی وجود دارد. لذا توت هذا را تما شا و به یاد افغانستان باشید.

قطب‌های خورشید در سه هفته آینده جابجا می‌شود

         حدود دو ماه پیش ناسا اعلام کرد در سه چهار ماه آینده جابجایی قطب‌های خورشید صورت خواهد گرفت اما دانشمندان نمی‌توانستند دقیقا زمان این تغییر را پیش بینی کنند.

         قطب‌های خورشید هر ۱۱ سال یکبار تغییر می‌کند، پدیده ای که دلیل آن چندان روشن نیست.

         با این حال دانشمندان معتقدند تغییر سرعت جریان پلاسما از استوا به قطب (و بالعکس) در سطح خورشید و اینکه سرعت گردش خورشید بدور خود در قطب بیشتر از استوا است نقش عمده‌ای در روند جابجایی قطب های خورشید دارند...

ادامه نوشته

دنباله‌دار آیسون هنوز هم نیمه جانی دارد

         سرنوشت نهایی آیسون هنوز مشخص نشده است. به نظر می‌رسد دنباله دار آیسون با وجود عبور از کنار خورشید، هنوز کاملا نابود نشده است. شامگاه پنجشنبه، دنباله دار آیسون در مسیر خود، به نزدیک‌‌ترین فاصله با خورشید رسید و انتظار می‌رفت که حرارت خورشید گازهای منجمد و سنگ و غبار تشکیل دهنده آن را کاملا نابود و پراکنده کند. با اینهمه، تصاویری که از این ملاقات کیهانی گرفته شده نشان می‌دهد که آیسون که به شکل گلوله‌ای نورانی به نزدیکی خورشید رسیده بود، چند ساعت بعد به شکل خط باریکی با نور اندک، به مسیر خود ادامه می‌دهد.

         به این ترتیب، در حالیکه انتظار می‌رفت ملاقات با خورشید به نابودی آیسون منجر شود، احتمالا این دنباله‌دار از ملاقات با خورشید، نیمه جانی به در برده است. دنباله دار آیسون از فاصلــه یک میلیون و دویست هزار کیلومتری خورشید عبور کرده که در مقیاس کیهانی، به مــنــزله «تماس» با این ستاره است...

ادامه نوشته

دی ان ای کهن پسربچه اهل سیبری، پیوند اروپا و آمریکا

دی ان ای کهن پسربچه اهل سیبری، پیوند اروپا و آمریکا

         بقایا در کنار آثار عتیقه باستانی کشف شد. دانشمندان نقشه ژنتیکی یک پسر بچۀ چهار ساله را که ۲۴ هزار سال قبل در سیبری مرد تهیه کرده اند. محققان در نشریۀ نیچر گزارش می دهند که این قدیمی ترین انسان مدرنی است که نقشه ژنتیکی اش تهیه می شود.

         نتایج دریچه ای است به روی سرمنشا بومیان آمریکا که اجدادشان در آخرین دوره عصر یخ از سیبری پا به جهان تازه گذاشتند. این مطالعه حاکیست که حدود یک سوم اجداد بومیان آمریکا از جوامع کهن مرتبط با اروپا می آمدند. مطالعه دی ان ای بقایای کهن ابزاری قدرتمند برای حلاجی موج های متعدد مهاجرت است که باعث تشکیل الگوهای ژنتیکی مردمان امروزی شد...

ادامه نوشته

ملاقات جان کِری وزیر خارجۀ امریکا با جنرال دوستم

جان کری وزیر امورخارجه ایالات متحده امریکا به اقامتگاه الحاج ستر جنرال عبدالرشید دوستم رهبر جنبش ملی اسلامی افغانستان آمده و روی مسایل انتخابات و خروج نیروهای خارجی از افغانستان تبادل نظر کردند.

اوزبیکستان افغانستان شناسلری، انجمن فرهنگی بابر (تورتینچی قسم)

О

ОРИПОВ Шукурулло – (1927 – 1996) Чуст туманининг Тепақўрғон қишлоғида туғилган. САГУ (ҳозирги ЎзМУ) шарқ факультетининг 1950 йил битирувчиси.

Шарқшунос-филолог-афғоншунос, филология фанлари номзоди, доцент.

1950 йилдан ҳарбий хизмат; 1960 – 1986 йиллар давомида Тожикистон ФА ТАИда илмий ходим (шу орада: 1961 – 1964, 1966 – 1970 йиллар Афғонистонда

таржимон), катта илмий ходим (1977). Айни вақтда 1964 йилдан 1993 йилга қадар Тожикистон ДУда доцент; 1993 йилдан умрининг охирига қадар НамДУ да

доцент.

ادامه نوشته

اوزبیکستان افغانستان شناسلری، انجمن فرهنگی بابر (اوچینچی قسم)

 

ИНОМХЎЖАЕВ Раҳмон – 1945 йил Наманган вилояти Чуст туманида туғилган. ТошДУ (ҳозирги ЎзМУ) шарқ факультетининг 1970 йил битирувчиси. Шарқшунос-

филолог-афғоншунос, филология фанлари доктори, доцент.

1968 – 1969 йилларда Афғонистонда таржимон; 1970 йилдан Ўз ФА ШИда кичик илмий ходим (орада: 1971 – 1974 йиллар Афғонистонда таржимон); 1977

йилдан ТошДУ шарқ факультетида ўқитувчи, катта ўқитувчи (шу орада: 1980–1982 йилларда Афғонистонда ҳар-

бий хизмат); 1988 йилдан доцент; 1992 – 1994 йилларда ТошДШИ қошидаги Тил ўқитиш марказида директор; 1994 йилдан шу институтда шарқ филологияси

факультетининг декани 1999 – 2001 йиллар институтнинг магистратура бўйича проректори, 2001 й.дан – хорижий мамлакатлар адабиёт кафедраси доценти;

2003 йилдан факультет декани. 2005 йилдан хорижий мамлакатлар адабиёт кафедраси мудири; ва шу йилдан АҚШда Индиана университети профессори.

Илмий йўналиши – Ўрта асрлар Ўрта Осиё – Ҳиндистон адабий алоқалари, ҳозирги замон афғон адабиёти. Ўрта Шарқ халқлари адабиётида

маърифатпарварлик. 80 дан ортиқ илмий ишлар муаллифи. Бир қанча Халқаро илмий конференциялар иштирокчиси (Деҳли, 1997). 1997, 1999 йиллар

Ҳиндистонда илмий сафарда бўлган.

СССР Олий Советининг Фахрий ёрлиғи ва «Жанговар хизматлари учун» медали билан мукофотланган. Халқ маъорифи аълочиси.

ادامه نوشته

اوزبیکستان افغانستان شناسلری، انجمن فرهنگی بابر (ایکّینچی قسم)

 

НИШОНОВ Маъмуржон – (1933 – 2008) Тожикистон Республикаси Қўрғонтепа туманида туғилган. САГУ (ҳозирги ЎзМУ) шарқ факультетининг 1957 йил

битирувчиси. Шарқшунос-тарихчи-эроншунос, тарих фанлари доктори, профессор (1994).

1957 йилдан Тошкентдаги Олий партия мактаби ўқитувчиси; 1961 йилдан Ўз ФА ШИ аспиранти; 1964 – 1981 мазкур институтда аввал кичик илмий ходим, сўнгра

катта илмий ходим (орада 1965 – 1967, 1976 – 1978 йиллар Афғонистонда таржимон); 1982 йилдан ЎзР ИИВ Академиясида дарий тили кафедраси бошлиғи;

1988 йилдан фалсафа, сўнгра сиёсатшунослик кафедраларининг доценти, профессори. 2000 йилдан ТошДШИ ХМТ кафедраси профессори.

Илмий йўналиши – Эрон ва Афғонистонда сиёсий ҳаракатлар, Шарқ мамлакатларида миллий озодлик ҳаракатлари, Осиё ва Африка мамлакатлари матбуоти

тарихи. 80 дан ортиқ илмий ишлар муаллифи. Бир қанча Халқаро илмий конференциялар иштирокчиси (Нью-Йорк, апрель, 2001).

 

Асосий илмий ишлари:

Номз. дисс. мавзуси: «Антиимпериалистическое движение в Иране и национальная буржуазия (1951 – 1953)» – Тошкент, 1964.

Докт. дисс. мавзуси: «Печать в общественно-политической жизни Афганистана (1919 – 1978 гг.)». – Тошкент, 1993.

1. Из истории советско-иранских культурных отношений // Сборник трудов Ташкентской ВПШ при ЦК КП Узбекистана. Вып. 1. – Ташкент, 1959. -С. 103 – 120.

2. К истории нефтяной политики США в Иране (1951 – 1953 гг.) // Научные работы и сообщ. АН Уз. ССР. Отделение обществ. наук. кн. 6. – Ташкент, 1963. -С. 330 – 337.

3. Национальный фронт в Иране и внешнеполитический курс его правительства (1951 – 1953) // Научные работы и сообщ. АН Уз. ССР, Отделение обществ,

наук, кн. 7. –Ташкент, 1963. -С. 269 – 281.

4. Из истории антиимпериалистической борьбы иранского народа (1951 – 1953) // Обществ. науки в Узбекистане. – Ташкент

ادامه نوشته

اوزبیکستان افغانستان شناسلری، انجمن فرهنگی بابر (بیرینچی قسم)

 Филология фанлари доқтори                  

 Профессор. А. Маннонов                

 

 

   ЎЗБЕКИСТОН

 

 АФҒОНИСТОНШУНОСЛАРИ

 

Ушбу рўйхат проф. А.Маннонов томонидан тайёрланган

 

 

  افغانستان خلقلری تاریخی، تیلی، ادبیاتی، اقتصادیاتی، بو مملکتده گی اجتماعی- سیاسی جریانلرنی اورگه نیش بوییچه اوزبیک افغانستان شناس عالملری هم مناسب اورین گه ایگه

دیرلر.

اوزبیکستانده افغانستان شناس کدرلر تاشکینت دولت شرقشناسلیک انستیتوتیده تییارلنه دی.

 حاضرده بو انستیتوتده ایتیب اوتیلگن ساحه لر بوییچه افغانستان شناس متخصصلر تربیه لنماقده.

قوییده 20 منچی عصرنینگ 50 ییل لریدن 2011 ییل گه چه بولگن دورده اوزبیکستانده فعالیت یوریتگن افغانستان شناس عالم لر همده افغانستان شناسلیک که عاید

اساسی علمی ایشلرنینگ رویخطی (لیستی) حقیده معلومات کیلتیریله دی.

 

رویخط نی اوقیش اوچون لطفا کریل یازوویده بیریلگن متن گه قره لسین. رویخط تاشکینت دولت شرقشناسلیک انستیتوتی ریکتری پروفیسور عبد رحیم منانوف جنابلری تاماندن

تییارلنیب بابر کلتوری انجمنی گه یوباریلگن. بیز او کیشی گه ممنونیت اظهار ایته میز...

ادامه نوشته

خلص سوانح محقق و نامه نگار عبدالله رویین

 

                                    عبدالله رویین

 

 

خلص سوانح محقق و نامه نگار

 

 

عبدالله رویین

 

 

          _{عبدالله رویین فرزند عبدالحی در سال 1950 در گذر کاسانی مرکز ولایت باستانی قندوز  واقع در شمال شرق افغانستان در یک خانوادۀ روشنفکر و کسبه کار  دیده به جهان گشود و تعلیمات ابتدایی را نزد پدر آموخت. در عین زمان با پدر یکجا به کار دوختن و آماده ساختن بکس جیبی (قپچق) از پوست بز و گوسفنــــد کار می نمود...}

ادامه نوشته

مبارز نستوه میرزا امام بیردی اوزبیک، محمد حلیم یارقین

مبارز نستوه میرزا امام بیردی اوزبیک

 

 

 

 

    نویسنده: محمد حلیم یارقین

ادامه نوشته

چلچراغی در شبستان عرفان، دکتور عنایت الله شهرانی

کتاب"تصوف و انسان" چلچراغی در شبستان عرفان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

_{^{دوکتور عنایت الله شهرانی}}

_{^{نوشتم  نامه ای  با  یک  بهانه}}

_{^{که باشد نزد شرعی یک نشانه}}

 

_{^{کتاب"تصوف و انسان"}}

 

_{^{چلچراغی در شبستان عرفان}}

 

_{^{(تبصره ای بر کتاب «تصّوف و انسان» از شرعی جوزجانی)}}

  

_{^{نوشتۀ: دکتورعنایت الله شهرانی}}

_{^{سال 2013 میلادی}}

ادامه نوشته

«یولدوز» جریده سی نینگ تاریخچه سی، یازوچی: استاد عبدالله تاشقین

         اوزاق- اوزاق مدتلردن کیین، 1978 ییل کوتیلمه‌گن بیر حالتده، افغانستان اوزبیکلری آسمانیده «یولدوز» گزیته‌سی نور ساچدی. یولدوز 1965 ییلدن باشله‌ب یولگه قوییلگن کورش و مبارزه‌لر نتیجه‌سی ایدی. اوشه ییلی اوزبیک فرزندلری- شهید محمد طاهر بدخشی و شهید شهرالله شهپر بیلن شرعی جوزجانی تشبثی آرقه‌لی افغانستان خلق دموکراتیک جمعیتی مرامنامه‌سیده قوییده‌گی پاراگراف کیریتیلگن ایدی:

         «...تعمیم و اجرای تعلیمات اجباری همگانی و مجانی ابتدائی به زبان مادری فرزندان کشور در سرتاسر مملکت بعد از سن هفت سالگی (پسر و دختر) بدون تبعیض...» (مرام دموکراتیک خلق، چهارم- امور کلتوری)

         اوشه ییلی (1343هجری ییل)، «خلق» هفته‌لیگی نینگ 3 و 4 سانلریده، اولرنینگ جدی سعی و حرکتلری نتیجه‌سیده مرامنامه‌ده‌گی مذکور پاراگرافنی عملگه آشیریش یولیده بیرینچی قدم صفتیده، شرعی جوزجانی نینگ ایککی پرچه اوزبیکچه شعری «ینگی ییل» و «ینگی زمان ترانه‌سی» عنوانلری آستیده و اندخویلیک تورکمن شاعری «اوراز» نینگ بیر پرچه تورکمنچه شعری نشر قیلیندی. بو افغانستان مطبوعاتی تاریخیده بیرینچی مرته نشر یوزی‌نی کورکن تورکی شعرلر ایدی...

ادامه نوشته

تورکی تیل نینگ جهان خلق ارا، تیللری قطاریده توتکن اورنی، رونقی و صلاحیتی (2)

ایکّینچی قسم

تورکی زبان مستقل دولتلر سانی

         تورکی زبان مستقل دولتلر نینگ تیللری دولت تیلی بولیب، بویوک تورک تیلی رسمی تیللری بوله‌دی. حاضرگه قدر 7 مستقل تورک دولتلری قطاریده خودمختار (فدرال) جمهوریتلر هم تورکی دولتلرده رسمی دولت تیلی تورک تیلی حسابلنه‌دی.

 

شماره	اولکه نامی	پایتخت مرکزی	جایلشوی
1	تورکیه	انقره	اناتولی
2	آذربایجان	باکو	قفقاز
3	قزاقستان	آستانه	اورته آسیا (تورکستان)
4	اوزبیکستان	تاشکند	اورته آسیا (تورکستان)
5	ترکمنستان	عشق آباد	اورته آسیا
6	قیرقیزستان	بیشکیک	اورته آسیا
7	شمالی قبرس	نیکو سیاه	مدیترانه دینگیزی

ادامه نوشته

تورکی تیل نینگ جهان خلق ارا، تیللری قطاریده توتکن اورنی، رونقی و صلاحیتی (1)

         تورکی تیل نینگ تاریخگه قیسقه‌چه قره‌شدن آلدین تورک تاریخدن لوحه کیلتریب اوتماقچی‌من. تورکلرنینگ ییر یوزیده پیدا بولیشی و اونینگ اوزاق تاریخی جوده قدیم زمانلرگه باریب تقلیشی، انسانیت یشه‌گن ایزلر موز دوریگه باریب تقله‌دی. استه- سیکین اقلیم نینگ ایلقیب باریشی نتیجه‌سیده آسیا و اروپاده انسان ذاتی پیدا بولیشی بیلن آسیا اولکه‌لریده هم آدمی‌ذات ایزلری کورینه باشله‌گن، ارخیالوگیک قازیلمه‌لر سمرقند یقیندن (25) ییگیرمه بیش مینگ ایلگری یشه‌گن آدم باش سویه‌کینی تاپگنلر، توقیزته تیش هم سقله‌نگن. بو تاپیلمه‌لر، توران- تورکستان اولکه‌لریده اینگ قدیم دورلریدن باشله‌ب، مس، قورغاشیم، آلتین، ایریتیب کیره‌کلی بویوملر یسه‌گنلر، بعضی بیر تاریخچیلر بویوک تورکلرنی اوتمیش دورده‌گی معلوم تاریخلرینی (7000) ییتی مینگ ییل یعنی ساقلر، ساکیت هون تورکلری، کوک و آق تورکلریگه بولیش تاریخلرینی آلغه سوریب کورسته‌دیلر. شونگه قره‌مه‌ی تورکلرنی توران زمین اولکه‌لریدن ترقه‌له باشله‌گنلیگی، اولر آته و بابالری تسیانسان، آلتای، اورال، آلتین تاغ ایتـَکلریدن باشله‌ب، منچورستان تا بوداپست گه قدر چوزیلگن دیب یازه‌دی. رنه گروسیه فرانسه تایخچیسی «امپراطوری صحرا نوردان» یعنی (صحرا کیزرلر امیریه‌سی) کتابیده، شونده‌ی یازه‌دی: «انسان پیدا بولیشی بیلن تیل هم پیدا بولگن...

ادامه نوشته

امام بخاری روایتی اساسیده حدیثلر شرحی، رمضان مبارک آیی مناسبتی بیلن

         بویوک امام محمد بن اسماعیل بخاری نینگ «الجامع الصحیح» یا که «صحیح البخاری» اثری، پیغمبریمیز نینگ صحیح حدیثلری توپله‌می صفتیده، بوتون اسلام دنیاسیده قرآن کریمدن کیین اینگ معتبر کتاب حسابلنه‌دی.

         بیز رمضان المبارک مقدس آییده پیغمبریمیز حضرتلریدن ایشانرلی راویلر آرقه لی روایت قیلینگن بیر قطار صحیح حدیثلر شرح و ترجمه سینی، «امام بخاری و زمان ماجرالری» رساله‌سیدن عرب الفباسیگه اوگیریب، حرمتلی اوقوچیلرگه تقدیم ایته‌میز...

ادامه نوشته

سرای مُلک خانم (بی‌بی خانم) حقیده بیر قیسقه سوز، «تیموری ملکه لر» کتابیدن

         سرای مُلک خانم چغتای اولوسیگه منسوب مغول خانلریدن قازان‌خان نینگ قیزی بولیب، میلادی 1341 ییلیده توغیلگن. قازان‌خان تخت‌دن عزل ایتیلیب، قتل قیلینگن چاغده سرای مُلک خانم هلی بیش یاشده ایدی.

         سرای مُلک خانم بلاغت‌گه ایتگچ، 1355 ییلده ماوراءالنهر حکمداری نینگ نبیره‌سی امیر حسین اونی اوز نکاحیگه کیریتدی. 1370 ییلیده صاحبقران تیمور جنگده امیر حسین‌نی ینگییب، اونی قتل قیلدیرگچ، ماوراءالنهر حکمرانلیگی‌نی اوز قولیگه آلدی. طبیعی که، امیر حسین نینگ بیر نیچه خاتون‌لری بولیب، حرمی نینگ اولوغ بیکه‌سی ترمه شیرین خان نینگ قیزی سیوینج قوتلوق آغه ایدی.

         صاحبقران امیر تیمور مقتول نینگ حرمی‌ده‌گی ملکهلر اره‌سیدن قازان‌خان نینگ قیزی، سرای مُلک خانم، بیان سولدوز نینگ قیزی اولوس آغه، خضر یسوری نینگ قیزی اسلام آغه و همده تغای تورکان خاتوننی تنلهب آلیب، ایده مدتی اوچ آی اوتگچ، اوز نکاحیگه کیریتدی...

ادامه نوشته

تورک مدنتیگه عاید ینگی تقویم (کونده‌لیک کوزگوسی)

تورک مدنتیگه عاید ینگی تقویم (کونده‌لیک کوزگوسی)

         ینگی تقویم جنتری ینگی ییل کوزگوسی آلمانیه نینگ هامبورگ شهریده استقامت قیلوچی حرمتلی وطنداشیمیز واثقی صاحب نینگ تشبث، سعی و حرکتلری طفیلی، برچه مالی مصارفی بیلن نشردن چیقیب. بوتون افغانستان و خارجده‌گی وطنداشلریمیز عایله اعضالریگه ترقتیلدی. چونکی خارجی مملکتلردن بیری آلمانیه ده استقامت قیله‌یاتکن وطنداشلریمیز و افغانستانده‌گی دوستلری واثقی صاحب نینگ بوندای ثوابلی ایشلرینی آلقیشله‌ب، بوندای حرکتلرنی تورک تیلی و ادبیاتیمیزگه خدمت کورستکن عالی جناب انسانلریمیزنی ینگی اوزبیک تیلی رواجی اوچون اولکن خذمت دیب بیله میز.

کمال حرمت ایله، عبدالله تاشقین سویدن 02.07.2013میلادی ییل